برای اشتغال در بخش‌های دولتی و رسمی کشور، عموماً کسانی بکار گرفته می شوند که دارای مدرک دانشگاهی می‌باشند ، حال آنکه كسب مهارت و تخصص درشغل‌هاي مختلف از ضروریات می باشد .
وقتی جوانان با پدیده ی مدرک گرایی درانتخاب شغل مواجه می شوند ، حتی اگر به رشته ی تحصیلی خود علاقه ای نداشته باشند و بالاجبار به تحصیل ادامه دهند ، صرفا تمام تلاش خود را به اخذ مدرک معطوف می دارند .
دلایل رو آوردن به مدرک‌گرایی
عواملی چون بحران اقتصادی، عدم وجود شغل ، قوانین دست و پا گیر برای فعالیت بخش خصوصی، تورم بالا ، مشکل در ازدواج و مسکن ، عدم یکپارچگی بین آموزش‌های آکادمیک و اشتغال ، باعث شده است که مدرک‌گرایی نسبت به مهارت‌آموزی پر رنگ تر شود .
وقتی جوانان جویای کار درساختار استخدامی ، ملزم به گذراندن دوره‌های دانشگاهی می شوند ،علاوه بر نزول جایگاه دانش آکادمیک در بین این قشر، توجه به توسعه ی مهارت‌آموزی هم کمرنگ ترمی شود .
وقتی کارفرمایان برای مدارک تحصیلی ارزش بیشتری قائل می شوند و حتی برای افزایش حقوق ، به مدرک بیش از مهارت اهمیت می دهند ، این خود به پدیده ی مدرک‌گرایی در جامعه دامن می زند و مانع بسیاری از پیشرفت های مهارتی و کارآفرینی می گردد .
از طرفی خانواده‌های ایرانی ، اصراردارند که فرزندانشان باید درس خوانده و به دانشگاه بروند ، بدون اینکه مهارت های مورد نیاز بازارکار جامعه را در نظر بگیرند که همین عامل باعث می شود پس از فارغ التحصیلی ازدانشگاه نرخ بیکاری افزایش یابد .
در سازمان های دولتی، کسی که می خواهد مدیرشود – بدون توجه به مهارت وی – باید مدارک عالیه داشته باشد ، در حالیکه باید درابتدا الفبای مدیریت را بشناسد و قادر به حل مشکلات باشد .
دیگر آنکه وقتی دستمزد کارکنان پایین است ، آنها به شغل دوم روی می آورند و این دوشغله بودن باعث تشدید ضعف درمهارت کارکنان شده و به کاهش بهره وری و راندمان منجر خواهد شد .
راهکارها
بهتر است برای پیشرفت و توسعه ی کشور، دانشگاه ها به کارآفرینی و مهارت آموزی روی آورند و فقط به مدرک گرایی توجه نکنند .
کارگاه ها ، نیروهای با سابقه ی فعالیت کاری را جذب کرده و ازانتقال تجارب و مهارت آنها به فارغ التحصیلان بهره گیرند .
بهتر است در بخش خصوصی ، برای تعیین نیازهای واقعی صنعت و بازار کار با صاحبان صنایع و صنف ، ارتباطی صحیح و دو سویه گرفته شود و سپس با اطلاع درست از نیازها ، برنامه‌ریزی دقیقی انجام گیرد .
جهت بهبود خدمت‌رسانی به مردم، درابتدا باید نگرش به ارائه ی خدمت تغییر کند.
نداشتن تخصص و مهارت نیروهای کار در شرایط کنونی اقتصادی کشور، ازعوامل مهم کمبود فرصت‌های شغلی می باشد که به عنوان راهکار ، می توان مهارت آموزی را اساس اشتغال دانست .
دیگر آنکه می توان با دعوت از صاحبان صنوف و صنایع و مربی‌هایی شناسایی ، مشاغل آینده را شناسایی نموده و سپس برای آنها برنامه‌ریزی کرد .
علت ترجیح دادن اشتغال در سازمان‌های دولتی نسبت به بخش خصوصی
با وجود آنکه افراد تحصیلکرده – این بخش عظیم از نیروهای کار و سرمایه‌های کشور- شانس زیادی برای جذب درسازمان های دولتی را ندارند، اما بدلیل شرایط نامساعد ، بخصوص امنیت شغلی پایین در بخش خصوصی ، بازهم مایلند در رشته‌های مدیریتی ، حسابداری ، حقوق و … که بیشتر از سایر رشته‌ها ، در آزمون‌های استخدامی مورد نیاز دستگاه‌های دولتی می‌باشند، به تحصیل ادامه دهند .
قابل ذکر است چون ملاک کارفرمایان بخش خصوصی برای به کار‌گیری نیروها ، صرفا داشتن مدرک دانشگاهی نیست و حداقل توانایی و تخصص برایشان ملاک است ، بنابراین نمی توان این بخش ازجامعه را مدرک گرا دانست .
مهمترین نیاز مهارت آموزان
از آنجایی که هر یک از مهارت آموزان فنی و حرفه‌ای می‌توانند خود ، کارآفرین باشند و باید تا پایان مسیر همراه آنان بود ، به نظر ضروری می رسد که دولت پس از کسب مهارت ، برای ایجاد کسب و کاری مناسب ، با ارائه ی تسهیلات ارزان قیمت از آنان حمایت کند .
مدرک تحصیلی یا کسب مهارت ؟
برای ورود به بعضی از مشاغل ، طی کردن دوره ی دانشگاهی ضروری است. شکی نیست در بعضی از رشته های دانشگاهی نظیر داروسازی ، پزشکی، مهندسی و بسیاری از مشاغل مانند تدریس ، پژوهش و آموزش نیاز به مدرک دانشگاهی وتحصیلات تخصصی معتبر است ، اما مشاغلی چون طراحی لباس ، بازاریابی ، تولید محتوا ، برنامه‌نویسی یا مشاغل فنی را هم می شود بدون داشتن مدرک دانشگاهی آموخت و درآن موفق شد .
مزایای داشتن مدرک دانشگاهی در کنار مهارت‌آموزی
-در رده‌های شغلی بالاتر امکان اشتغال داشتن
-افزایش میانگین درآمد
افزایش اعتماد به نفس-
بدست آوردن شغل هایی که نیازمند داشتن مدرک تحصیلی هستند-
تقویت توانایی‌های کار تیمی و کسب تجربه درطی انجام تحقیق و پژوهش-
کسب درآمد بالاتر-
پیشنهادهای سازنده
امروزه دردنیای کار، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای ، به علت دسترس پذیری ، اشتغال پذیری ، انعطاف پذیری وانطباق با نیاز بازار کار و… از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در همه ی کشور‌ها ، برای اشتغال و کار آفرینی به منابع انسانی نیاز است تا با استفاده از مهارت آنها ، نیازهای جامعه را شناسایی کرده وسپس حل کرد .
هم اکنون دنیای کار، به سمت نظام صلاحیت حرفه‌ای پیش می رود و استادان دانشگاهی و کارفرمایان معتقدند که شاغلان باید در دوره‌های ضمن خدمت کاربردی شرکت کرده و به روزرسانی شوند؛ بدلیل آنکه آموزش‌های مهارتی، تاثیرگذار وکارآمد و بوده و در مسیر ارتقای شغلی افراد نقش بسزایی دارند.
باید در دانشگاه‌های ایران ،از دروس تئوری کاسته و مهارت دانشجویان را با آموزش دروس عملی افزایش داده ، تا هر فرد صلاحیت شغلی را در بازار کار به دست آورد .
کاهش نرخ بیکاری و افزایش اشتغال
به طرق زیر میتوان باعث افزایش اشتغال در سطح جامعه شد :
فراهم نمودن زیرساخت های ارتباط دهنده بین مهارت ودانش ، سرعت گرفتن تولید و ثبات درعرضه و تقاضای بازارکار، ایجاد فضای آموزش در بازارکار و اشتغال ، ارتقاء بهره‌وری نیروی کار، فاصله گرفتن از پدیده ی مدرک‌گرایی و استفاده از توان بالای جوانان در آموزش‌های مهارتی
دیدگاه شما